1. Eénzijde expertise
Bij een éénzijdige expertise doet een expert op vraag van één partij de vaststellingen van een probleem of een schadegeval en stelt ten behoeve van die partij een expertiseverslag op. Het doel hiervan is meestal om voorafgaandelijk informatie te verzamelen over de betrokkenheid en aansprakelijkheid van de partijen in een schadegeval, of om een bouwkundig probleem te analyseren waarbij het niet duidelijk is of iemand voor dit probleem verantwoordelijk is.
2. Minnelijke expertise
Bij een minnelijke expertise beslissen de partijen gezamenlijk om één of meer experten met een duidelijk omschreven opdracht te gelasten. Deze opdracht behelst doorgaans het verrichten van materiële vaststellingen en het geven van technisch advies. Idealiter wordt een oplossing overeengekomen tussen partijen. Deze oplossing wordt bekrachtigd in een dading, een onherroepelijke schriftelijke overeenkomst waarin gedetailleerd wordt omschreven op welke wijze de partijen hun meningsverschil beëindigen en hoe de afrekening zal gebeuren. In deze afrekening worden ook de kosten van de expertise opgenomen. Bij een minnelijke expertise komen partijen uitdrukkelijk overeen om het verslag van de gezamenlijk aangestelde expert(en) als bindend te aanvaarden. De rechtbank zal later zelf geen deskundige meer kunnen aanstellen.
3. Gerechtelijke expertise
Bij een gerechtelijke expertise heeft de rechtbank de mogelijkheid om volgens de bepalingen van het gerechtelijk deskundigenonderzoek een deskundige aan te stellen. De deskundige zal tegensprekelijk onderzoeken of er al dan niet sprake is van een gebrek, de mogelijke herstelkost bepalen en de technische verantwoordelijken voor het gebrek aanduiden. De deskundige tracht in eerste instantie de partijen te verzoenen. Indien geen verzoening wordt bereikt, dient het eindverslag van de deskundige als hulpmiddel voor de rechtbank om in een soms complex technisch geschil juist te kunnen oordelen.